Dieren spotten in het wild

Welke wilde dieren leven er in Limburg? Meer dan je misschien denkt. In de uitgestrekte bossen, op de heide en langs beekjes leven edelherten, wilde zwijnen, vossen en dassen. Ook vogels als buizerds, spechten en uilen laten zich soms zien of horen. Wie door de natuur van Hart van Limburg wandelt, merkt het al snel. Het landschap verandert telkens. Je loopt tussen de hoge dennen, over open velden en komt uit bij een stille plas. Elke omgeving trekt andere dieren aan. Wil je ze in het wild zien? Ga dan vroeg op pad, blijf op de paden en maak zo min mogelijk geluid. Zet je telefoon op stil, kies kleding in rustige kleuren en neem vooral de tijd. Met een beetje geluk zie je iets bijzonders, zonder de natuur te verstoren.

Edelherten en waar je ze kunt zien

Het edelhert is het grootste zoogdier dat in Nederland op het land leeft. Vooral de mannetjes vallen op, met hun grote gewei dat ze elk jaar in de winter verliezen. In de zomer hebben edelherten een roodbruine vacht. Zodra het kouder wordt, verandert die in grijsbruin. Zo gaan ze op in hun omgeving.

In Limburg kun je edelherten vooral zien in natuurgebied KempenBroek en in Nationaal Park De Groote Peel. In de vroege ochtend zie je ze soms tussen het mistige gras bewegen, hun gewei net zichtbaar boven de struiken.

Hoe kun je een vos in het wild zien?

Een vos laat zich zelden zien. Hij is schuw, beweegt stil en houdt zich overdag goed verborgen. Toch leven er veel vossen in Limburg, verstopt tussen het hoge gras, in dichte struiken of langs bosranden. Wie een vos wil spotten, heeft vooral geduld nodig. En een beetje geluk. Ze zijn het actiefst in de schemering, als het stil wordt in het bos.

De vos is familie van de hond. Zijn dikke vacht en pluimstaart maken hem opvallend, maar vergis je niet: hij is niet veel groter dan een flinke kat. Als je goed kijkt, zie je misschien zijn oranje vacht oplichten tussen de bladeren.

Waar leven everzwijnen in Limburg?

Het everzwijn is de wilde voorouder van ons varken. Ze lijken veel op elkaar, al valt het everzwijn op door zijn ruwe, bruingrijze vacht en stevige bouw. Overdag houden ze zich schuil, maar ’s avonds gaan ze op zoek naar voedsel. Vaak zie je ze in het wild niet, maar wel de sporen die ze achterlaten. Omgewoelde stukken grond, diepe pootafdrukken of modderige wroetplekken verraden dat er everzwijnen in de buurt zijn geweest.

In Limburg leven everzwijnen op veel plekken, maar vooral in Nationaal Park De Meinweg is de kans groot dat je er eentje tegenkomt. Daar leeft een grote groep in de bossen en op de open zandgrond. Zie je een everzwijn? Blijf rustig, houd afstand en ga nooit tussen een moederdier en haar jongen staan. Ze zijn meestal schuw, maar kunnen zich verdedigen als ze zich bedreigd voelen.

Welke vogels kun je spotten in Limburg?

In Limburg leven veel soorten vogels, van indrukwekkende roofvogels tot kleurrijke zangvogels. De buizerd is een van de bekendste. Je ziet hem vaak zweven boven open velden, op zoek naar prooi. Hij maakt rustige cirkels in de lucht en valt op door zijn brede vleugels en korte, waaiervormige staart. Langs de weg zit hij soms op een paaltje, turend over het weiland. Ook de sperwer en havik komen voor in Limburg. Die zie je minder snel, maar als ze laag en snel langs de bosrand scheren, weet je genoeg. In de avond hoor je soms de roep van een bosuil, diep uit het bos.

Maar er is meer. In het voorjaar klinkt overal het gezang van merels, roodborstjes en vinken. Bij stilstaande wateren kun je zomaar een ijsvogel zien, met zijn felblauwe rug en snelle duikvlucht. Op open heide leeft de veldleeuwerik, die zingend omhoog vliegt en zich dan als een stipje laat vallen.

Dus kijk goed om je heen, luister aandachtig en je zult merken: in Limburg is het druk in de lucht.

Sporen van de bever

Je ziet ze niet vaak, maar ze zijn er wel. De bever leeft weer volop in Limburg. Ooit was hij uitgestorven in Nederland, maar sinds zijn terugkeer in de jaren tachtig doet hij het verrassend goed. Langs rustige oevers en in moerassige gebieden bouwen bevers hun burchten. Meestal blijven ze uit zicht, maar hun werk is niet te missen. Boomstammen met knaagsporen, puntige stronken aan de waterkant of een dam van takken in een beekje. Allemaal stille sporen van hun aanwezigheid.

Sta je aan de oever van een rivier en zie je een omgeknaagde boom? Dan weet je dat hier een bever woont.

Wat zie jij onderweg?

In Limburg leven nog veel meer dieren dan je op het eerste gezicht denkt. Een ree in de verte, een das die net op tijd het struikgewas inschiet, of ooievaars die hoog boven je hoofd voorbijtrekken. Als je goed kijkt en luistert, valt er altijd iets te ontdekken.

Wandel je door het bos in de winter? Let dan eens op de sporen in de sneeuw of modder. Misschien zie je afdrukken van een vos, een wild zwijn of een hert. Op internet vind je handige overzichten van pootafdrukken. Zo ontdek je welke dieren jouw pad kruisten, zonder dat je ze gezien hebt.

Samen genieten van de natuur, mét je hond

Neem je je hond mee tijdens een wandeling? Laat hem dan aangelijnd. Zo kun je samen van de natuur genieten, zonder wilde dieren te storen. Veel dieren zijn schuw en blijven uit de buurt als ze een loslopende hond ruiken of horen. Ook voor jonge dieren of nesten kan een nieuwsgierige snuit gevaarlijk zijn. Houd je hond dus aangelijnd en dichtbij en blijf op de paden. Zo blijft het veilig én rustig voor mens en dier.

(Bronnen: www.zoogdiervereniging.nl & www.onzenatuur.be)